Για να διαπιστωθει σε ποια κατηγορια διαταραχης του Ανοσολογικου της Συστηματος ανηκει μια γυναικα που αναφερει καθ` εξιν αποβολες ή υπογονιμοτητα, ωστε να της δοθει μελλοντικα η καταλληλη θεραπεια απο το «κεντρο» μας, προτεινεται ο παρακατω εξειδικευμενος εργαστηριακος ελεγχος.
Διευκρινίζεται ότι κάθε γυναίκα δεν χρειάζεται απαραιτήτως να υποβληθεί σε όλες τις εξετάσεις που περιλαμβάνονται στην παρακάτω λίστα. Το ιατρικό ιστορικό του κάθε ζευγαριού που λαμβάνεται κατά την αρχική επίσκεψη στο «κέντρο», προσανατολίζει και υποδεικνύει τις συγκεκριμένες απαραίτητες εξετάσεις που πρέπει να προταθούν, για να εντοπισθεί η αιτία ή οι αιτίες του προβλήματος και να διασαφηνισθούν οι λεπτομέρειες του.
ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ
Α. Natural Killer Cell Assay
B. Leukocyte Antibody Detection
Γ. Αναπαραγωγικός Ανοσοφαινότυπος
Δ. Αντιφωσφολιπιδικά Αντισώματα
Ε. Αντιπυρηνικά Αντισώματα (ΑΝΑ)
Ζ. Αντισώματα έναντι DNA – Ιστονών
Η. Ελεγχος θρομβοφιλίας
Θ. Ελεγχος HLA-DQa
Ι. Ανοσοϊστοχημική εξέταση ενδομητρίου
Κ. Ανοσοπαθολογία προϊόντων αποβολής
Λ. Δερματικά tests
Μ. Αλλα tests
A. Natural Killer Cell Assay (NK Assay)
Αυτή η εργαστηριακή εξέταση επινοήθηκε από τον Καθ. Alan Beer και τους συνεργάτες του στο Πανεπιστήμιο ROSALIND FRANKLIN/THE CHICAGO MEDICAL SCHOOL. Με αυτή την εξέταση διαπιστώνεται το δυναμικό που έχουν τα ΝΚ κύτταρα να φονεύουν (στον δοκιμαστικό σωλήνα) ειδικά κύτταρα-στόχους που μοιάζουν με τα κύτταρα της τροφοβλάστης. Δηλαδή γίνεται αναπαράσταση των γεγονότων που συμβαίνουν στην μήτρα κατά την κύηση. Το αποτέλεσμα δίδεται ως ποσοστό (%) της ΝΚ κυτταροτοξικότητας (εμβρυοφονικότητας) έναντι των κυττάρων – στόχων. Μ αυτή την εξέταση μπορεί να διαπιστωθεί επιπλέον και πόση ποσότητα θεραπευτικής ουσίας (πολυδύναμη σφαιρίνη-IVIg ή ενδολιπίδιο-Intralipid) χρειάζεται για να ελαττωθεί η ΝΚ κυτταροτοξικότητα σε φυσιολογικά επίπεδα.
Β. Leukocyte Antibody Detection
Με αυτή την εργαστηριακή εξέταση διαπιστώνεται η παρουσία ή όχι δεσμευτικών – προστατευτικών αντισωμάτων στον ορό της γυναίκας. Όταν αυτά τα αντισώματα βρεθούν σε ανεπαρκή ποσότητα, η γυναίκα πρέπει να ανοσοποιηθεί με λεμφοκύτταρα από τον σύζυγό της. (δες εμβόλια λεμφοκυττάρων από τον σύζυγο ή τρίτο δότη).
Γ. Αναπαραγωγικός Ανοσοφαινότυπος
Είναι μια εξέταση γρήγορη και σχετικά εύκολη που μας δίνει την δυνατότητα να ελέγξουμε αν υπάρχει ικανός αριθμός διαφόρων Ανοσολογικών Κυττάρων στη γυναίκα τα οποία παίζουν σημαντικό ρόλο στην αναπαραγωγική της διαδικασία, όπως επίσης και να διαπιστώσουμε τυχόν ανεπάρκεια τους. Κυρίως ελέγχεται ο απόλυτος αριθμός των ΝΚ-κυττάρων, καθώς και οι διάφοροι υποδοχείς που υπάρχουν πάνω σ αυτά τα κύτταρα. Επιπλέον ελέγχονται τα Τ-κύτταρα, τα Β-κύτταρα και οι υποπληθυσμοί αυτών των κυττάρων που κυκλοφορούν στο αίμα της γυναίκας. Πολλές φορές, η ανάλυση των δεδομένων αυτής της εξέτασης μας υποδεικνύει και ποια επιπλέον εργαστηριακή εξέταση πρέπει να ακολουθήσει, για να θεωρείται και να είναι ολοκληρωμένη η μελέτη του προβλήματος της συγκεκριμένης γυναίκας. Μερικές φορές, αυτή η εξέταση πρέπει να συστήνεται και στον δότη ή στην δότρια λεμφοκυττάρων για την παρασκευή εμβολίων, ώστε να αποκλείονται (από δωρητές λεμφοκυττάρων) σε όποιον διαπιστωθεί κάποια σοβαρή διαταραχή του ανοσολογικού τους συστήματος, που είναι ασυμβίβαστη με αυτήν την ιδιότητα του δότου λεμφοκυττάρων.
Δ. Αντιφωσφολιπιδικά Αντισώματα
Η παρουσία ή μη αντιφωσφολιπιδικών αντισωμάτων (ΑΡΑ) στον ορό της γυναίκας γίνεται με την αναζήτηση των αντισωμάτων των τριών τάξεων (IgM, IgG, IgA) των έξι πιο γνωστών φωσφολιπιδίων, (σύνολο εξετάσεων 18). Η μέθοδος που χρησιμοποιείται είναι η ELISA. Οταν το τεστ για ΑΡΑs είναι θετικό, η γυναίκα κινδυνεύει από θρόμβωση των αγγείων του πλακούντα και από ελαττωματική σύνδεση του πλακούντα στο ενδομήτριο. Η θεραπεία αυτής της διαταραχής (ή νόσου) συνίσταται στην συνδυασμένη λήψη ασπιρίνης και ηπαρίνης πριν τη σύλληψη και μέχρι περίπου τη 10η εβδομάδα της κύησης, οπότε και γίνεται επανέλεγχος για ΑΡΑs. Επί επανεμφανίσεως θετικού τεστ για ΑΡΑs, η θεραπεία συνεχίζεται (δες διαδικασία χορήγησης ηπαρίνης χαμηλού μοριακού βάρους).
Ε. Αντιπυρηνικά αντισώματα (ΑΝΑ)
Είναι μια κατηγορία αυτο-αντισωμάτων των οποίων η παρουσία, στον ορό των ασθενών, ελέγχεται με ανοσοχημική μέθοδο φθορισμού (ΑΝΑ test). Υπάρχουν τρεις διαφορετικές μορφές θετικού ANA test: η διάστικτη, η διάχυτη και η περιφερική μορφή. Θετικό ΑΝΑ test απηχεί γενικά την ύπαρξη αντισωμάτων έναντι διαφόρων συστατικών του πυρήνος των κυττάρων. Για την αναπαραγωγή, κάθε τίτλος αντιπυρηνικών αντισωμάτων μεγαλύτερος του 1/40, στην διάστικτη μορφή, θεωρείται ότι είναι θετικός για να προκαλέσει βλάβη στο χόριο και τον πλακούντα. Η θεραπεία, παγκόσμια αποδεκτή, είναι τα κορτικοειδή (δες κορτιζόνη).
Ζ. Αντισώματα έναντι DNA-ιστονών
Πρόκειται για άλλη κατηγορία αυτο-αντισωμάτων που στρέφονται και αυτά εναντίον συστατικών του πυρήνα των κυττάρων. Η παρουσία τους, στον όρό των γυναικών ενοχοποιείται για διαταραχές που επηρεάζουν με αρνητικό τρόπο την ομαλή εξέλιξη του εμβρύου. Η θεραπεία είναι κορτιζόνη.
Η. Ελεγχος θρομβοφιλίας
Η θρομβοφιλία είναι η τάση που έχει ο ανθρώπινος οργανισμός να δημιουργεί θρόμβους και διακρίνεται σε συγγενή και επίκτητη. Στην επίκτητη θρομβοφιλία ανήκουν τα αντιφωσφολιπιδικά αντισώματα και ο ΤNF. Στην συγγενή θρομβοφιλία ανήκουν οι διαταραχές της πρωτεϊνης C, της ελεύθερης πρωτεϊνης S, της αντίστασης στην ενεργοποιημένη πρωτεϊνη C (APCR), καθώς επίσης οι διαταραχές στα γονίδια της αντιθρομβίνης ΙΙΙ, προθρομβίνης και της ομοκυστεϊνης. Οποιαδήποτε διαταραχή σε κάποιο παράγοντα που συμβάλλει σε θρομβοφιλία μπορεί να οδηγήσει σε θρόμβωση των αγγείων του πλακούντα. Η θεραπεία είναι ασπιρίνη και ηπαρίνη.
Θ. Ελεγχος HLA-DQa
Ελέγχεται με μοριακές τεχνικές η DQa περιοχή του HLA μορίου (αντιγόνου) και στους δύο συζύγους για να διαπιστωθεί τυχόν συμβατότητα αυτών. Το αποτέλεσμα εκφράζεται με δύο αριθμούς για την υποψήφια μητέρα και δύο για τον υποψήφιο πατέρα. Η εξέταση έχει προγνωστική αξία και αναφέρεται αφ` ενός στην πιθανότητα που έχει το ζευγάρι να αποκτήσει παιδί (δημιουργία προστατευτικών αντισωμάτων – θετικό εύρημα, αντιφωσφολιπιδικών αντισωμάτων με την έναρξη της κύησης -αρνητικό εύρημα, μεταλλαξιογόνων θνησιγενών εμβρύων – αρνητικό εύρημα, κλπ.) και αφ’ ετέρου στο εάν ο σύζυγος είναι ο κατάλληλος δότης λεμφοκυττάρων, για να γίνει θεραπεία της συζύγου του με εμβόλια (LITs).
Ι. Ανοσοϊστοχημική εξέταση ενδομητρίου
Μετά από βιοψία του ενδομητρίου, την 26η ημέρα του εμμηνορρησιακού κύκλου της γυναίκας, γίνεται ανοσοϊστοχημική εξέταση του υλικού. Με αυτή την εξέταση διαπιστώνεται η ικανότητα του ενδομητρίου να δεχθεί το μελλοντικό γονιμοποιημένο ωάριο. Η καλή ή κακή υποδεκτικότητα του ενδομητρίου βασίζεται στο είδος και την συγκέντρωση των ανοσοκυττάρων που εντοπίζονται στο χόριο και τους αδένες του ενδομητρίου. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί κάποια ανωμαλία στην ανοσοϊστοχημική εξέταση του ενδομητρίου, τότε η κατάλληλη θεραπεία (ανάλογα με την διαταραχή) βελτιώνει την υποδεκτικότητα του.
Κ. Ανοσοπαθολογία προϊόντων αποβολής
Η σχολαστική και πλήρης μελέτη των προϊόντων της αποβολής μπορεί, από μόνη της, να οδηγήσει στην ορθή διάγνωση της αιτίας της απώλειας του εμβρύου και κατά συνέπεια δύναται να υποκαταστήσει συνολικά η έν μέρει τις ανοσολογικές εξετάσεις που γίνονται με δείγμα αίματος. Σε περίπτωση που τα προϊόντα μιας προηγούμενης αποβολής έχουν φυλαχθεί στην κλινική όπου έγινε η απόξεση, (συνήθως φυλάγονται με την μορφή μπλοκ παραφίνης), τότε από τον ανοσοϊστοχημικό έλεγχο αυτών είναι δυνατόν να διαπιστωθεί εάν η συγκεκριμένη αποβολή οφειλόταν σε ανοσολογικά ή μη αίτια.
Λ. Δερματικά tests
Με τα δερματικά tests γίνεται έλεγχος στην γυναίκα για την ύπαρξη ή όχι κυκλοφορούντων αντισωμάτων έναντι ορμονών της κύησης, όπως β-HCG, οιστρογόνων, προγεστερόνης. Αυτά τα αντισώματα είναι πιθανό να υπάρχουν όταν η γυναίκα έχει αυξημένο αριθμό CD19+/CD5+ κυττάρων. Είναι απλά δερματικά τεστ που γίνονται στο κέντρο μας και επί θετικών αποτελεσμάτων μπορεί η γυναίκα να χρειαστεί να πάρει επιπλέον ορμόνες κατά την κύηση.
Μ. Αλλα tests
Επιπλέον των αναφερομένων εξετάσεων μπορεί να γίνει έλεγχος και για:
Αντισπερματικά αντισώματα στον ορό της γυναίκας ή στο τραχηλικό της έκκριμα, για να δούμε αν ανήκει στην κατηγορία ΙΙΙ των ανοσολογικών διαταραχών. Αντιθυρεοειδικά αντισώματα και θυρεοσφαιρίνη, γιατί έχει βρεθεί ότι ενοχοποιούνται για καθ έξιν αποβολές. Βιοφυσικό προφίλ μήτρας. Γίνεται με ειδικό έγχρωμο υπερηχογράφημα doppler, στην γυναίκα που έχει υπογονιμότητα, για να διαπιστωθεί η λειτουργική κατάσταση του ενδομητρίου. Αλλες εξετάσεις που δεν άπτονται του τομέα της ανοσολογίας, όπως είναι ο καρυότυπος ζεύγους, η υστεροσαλπιγγογραφία, η υστεροσκόπηση και ο έλεγχος για λοιμώδη νοσήματα. Ολες οι παραπάνω εξετάσεις παραγγέλλονται, αφού πρώτα γίνει η αρχική συνέντευξη με το ζευγάρι και η λήψη λεπτομερούς ιστορικού.
Οι γυναίκες «ασθενείς» (στην πραγματικότητα δεν είναι όλες ασθενείς) πρέπει να γνωρίζουν ότι, τα αίτια της Υπογονιμότητας, των Επαναλαμβανομένων Αποβολών και Αποτυχιών της Εμφύτευσης των Εμβρύων (μετά εξωσωματική γονιμοποίηση) είναι πολυπαραγοντικά και θα πρέπει να επιμένουν και να προσπαθούν να εντοπίσουν τους περισσότερους (εάν όχι όλους) από τους ήδη γνωστούς λόγους (που πολύ καλά γνωρίζει ο ειδικός στην Ανοσολογία της Αναπαραγωγής Μαιευτήρας – Γυναικολόγος) οι οποίοι και προκαλούν το «πρόβλημα» τους.
Συνεπώς! Και αν ακόμη έχει εντοπισθεί ένας από τους κλασσικούς λόγους ή/και από τους ανοσολογικούς λόγους που ευθύνονται για το πρόβλημα τους, πρέπει απαραίτητα να διερευνηθούν και όλοι οι άλλοι γνωστοί πιθανοί λόγοι που είναι δυνατόν να συμμετέχουν άλλοι λιγότερο και άλλοι περισσότερο (από τον ειδικό στην Ανοσολογία Μαιευτήρα – Γυναικολόγο).
Εμείς στο «Κέντρο» μας, με βάσει την εμπεριστατωμένη επιστημονική γνώση, την πολύχρονη εμπειρία μας με το αντικείμενο και την συνεχή ενημέρωση μας στις νέες ανακαλύψεις και εργαστηριακές τεχνικές, έχουμε ομαδοποιήσει και κατατάξει τους λόγους-αίτια των πιο πάνω προβλημάτων σε 5 κατηγορίες (για να γίνουν πιο κατανοητοί από τις «ασθενείς»). Βλ. κεφ. «Ανοσολογικά Αίτια Καθ`έξιν Αποβολών».
Όταν θα αναφερθούμε και σε άλλα επιμέρους Ανοσολογικά Προβλήματα που είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την «Υποδεκτικότητα του Εμβρύου από τη Μήτρα», με τους λόγους και τις αιτίες της «Αποτυχίας της Εμφύτευσης του Εμβρύου ή των Εμβρύων (κατά τα διάφορα στάδια του Μηχανισμού της Εμφύτευσης)», σε «Γονιδιακά αίτια» που σχετίζονται με την Υπογονιμότητα, στο «Ψυχο-νευρο-Ανοσολογικό Στρες» και την άμεση σχέση του με τις Αναπαραγωγικές Αποτυχίες της γυναίκας, στους Αυξητικούς Παράγοντες και την κλινική σημασία τους στην αναπαραγωγική επιτυχία της γυναίκας, στις μεταβολές του «Κιρκαδικού Ρυθμού (νυχθημερόν ρυθμός) της ορμόνης» που συμμετέχει στην καλή διέγερση των ωοθηκών και την ποιότητα των ωαρίων, στα «Προσκολλημένα Σήματα» του Εμβρύου και του Ενδομητρίου και του μεσοκυτταρίου χώρου, στην συναρπαστική υπόθεση της «Ευγονικής», δηλαδή στη δημιουργία εμβρύου με «χρωμοσωμιακές ανωμαλίες» κατ` επανάληψη και την αυτορύθμιση αυτού του φαινομένου, στους τρόπους με τους οποίους μπορούν να «Αυξηθούν τα Ποσοστά Επιτυχίας στην IVF», τότε!!…στα οικεία λήμματα θα αναφερθούμε και σε άλλες πολύ εξειδικευμένες και πολύ χρήσιμες (αλλά αναστρέψιμες θεραπευτικά) Ανοσολογικές Εξετάσεις,
όπως:
- τα Κλάσματα του Συμπληρώματος.
- την αναλογία της Προφλεγμονώδους προς την αντιφλεγμονώδη κυτταροκίνη (TH1/TH2).
- την σχέση των βοηθητικών προς τα κατασταλτικά Τ-κύτταρα (CD4+/CD8+).
- τα Προσκολλητικά Μόρια από το έκπλυμα της μητρικής κοιλότητας (Ιντεγκρίνες, ανβ3, Ινονεκτίνης ή Φιμπρινονεκτίνης του Εμβρύου, BDNF νευροτροφικός παράγοντας, Σελεκτίνες, Γλυκοδελίνη, PIF, PIBF, κα).
- Τους πολυμορφισμούς (λειτουργική ικανότης) των πιο πάνω μορίων (πέραν της ικανής ή μη ποσότητας αυτών)
- Το επί της % ποσοστό και τους πολυμορφισμούς των Υποδοχέων των Οργάνων (οιστρογόνων, προγεστερόνης και ινσουλίνης).
- Τους παράγοντες που συμβάλλουν στη δημιουργία και διαμόρφωση φυσιολογικών εμβρύων, από την πλευρά του καρυοτύπου αυτής (P53, P63, P73).
- Τους παράγοντες που συμβάλλουν στην Ανεπάρκεια του Ωχρού Σωματίου της κύησης.
- και άλλα.