ΘΡΟΜΒΟΦΙΛΙΑ - "Α" ΕΝΟΤΗΤΑ
ΓΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ
Μηχανισμός πήξης
Συνοπτικά, για τον "παράγοντα πήξης" "θρομβίνη" (π.ΙΙα) θα αναφέρω και τα εξής:
(παρακολουθήστε τα βέλη, Γράφημα 7)
1ον. Δρα στην Προαξελαρίνη (π.V) στον Αντιαιμοροφιλικό Παράγοντα A (π.VIII) ή v.Willebrand στην Προθρομβίνη (π.II) στο Ινωδογόνο (π.I)< αποσπώντας ινωδοπεπτίδια και (μέσω διαδοχικών αντιδράσεων) πολυμερίζεται σε "Ινική". Στην συνέχεια (τα ινίδια της ινικής) εμπλέκονται στα συγκολλώμενα αιμοπετάλια (ΑΜΠ), για την δημιουργία του τελικού σταθερού θρόμβου (Σταθερή Ινική).
2ον. Δρα στα Αιμοπετάλια (ΑΜΠ), ενεργοποιώντας τα ακόμη περισσότερο.
3ον. Διεγείρει τα Ενδοθηλιακά Κύτταρα των Αγγείων, για έκλυση: παράγοντος v. Willebrand (VIII) Προστακυκλίνης (PGI2) Αναστολέα του Ιστικού Ενδογενούς Ενεργοποιητή του Πλασμινογόνου (PG), ήτοι του "ΡΑΙ-1"
4ον. Συνδέεται με την Ενδοθηλιακή Θρομβομοδουλίνη του αγγειακού τοιχώματος και ενεργοποιεί την Πρωτεΐνη C (PC), σε Eνεργό Πρωτεΐνη C (APC).
Στο σημείο αυτό πρέπει να σας σχολιάσω τέσσερα πρακτικά θέματα: (Παρακολουθήστε συγχρόνως και το Γράφημα 7, για οπτική απομνημόνευση)
A Μια ομάδα παραγόντων πήξης (από αυτούς που αναφέρθηκαν) εξαρτώνται από την βιταμίνη Κ (τους έχω μαρκάρει με μπλε κύκλους). Αυτό σημαίνει, πως η βιταμίνη Κ επηρεάζει: την σύνθεση των παραγόντων αυτών και την δυνατότητα ενεργοποίησής τους. Άρα επηρεάζεται και η λειτουργία τους. Επί πλέον, οι παράγοντες αυτοί αποτελούν τα σημεία δέσμευσης των ιόντων Ca.
Συμπερασματικά λοιπόν:
ο παράγων πήξης η βιταμίνη Κ και τα ιόντα Ca συνιστούν -τρόπον τινά- ένα σύμπλοκο συμπαράγοντα. Τα "κουμαρινικά" (είναι φάρμακα): Eξουδετερώνουν την βιταμίνη Κ καταστρέφοντας αυτό το σύμπλοκο, που στην πράξη σημαίνει εξουδετέρωση των αντιστοίχων παραγόντων πήξης. Σε ποιόν Παράγοντα Πήξης δρούν τα "κουμαρινικά", τον έχω μαρκάρει με κόκκινο παραλληλόγραμμο, παραπλεύρως του παράγοντα πήξης.
B Η εργαστηριακή δοκιμασία «χρόνος προθρομβίνης» (ΡΤ) εκπροσωπεί (απλουστευμένα) την εξωγενή οδό (Γράφημα 7, κίτρινο παραλληλόγραμμο πάνω δεξιά).
Γ Η εργαστηριακή δοκιμασία «χρόνος ατελούς ή μερικής θρομβοπλαστίνης» (aPTT) εκπροσωπεί:
- την ενδογενή οδό (Γράφημα 7, κίτρινο παραλληλόγραμμο πάνω αριστερά)
- και αντανακλά την λειτουργία των παραγόντων που συμμετέχουν σ' αυτήν και οι οποίοι (εν γένει) αναστέλλονται από την ηπαρίνη μέσω της Αντιθρομβίνης ΙΙΙ (ΑΤΙΙΙ),
(Γράφημα 7, γαλάζιο παραλληλόγραμμο).
Δ Ο «χρόνος θρομβίνης» (ΤΤ) εκπροσωπεί το τελικό στάδιο της πήξης, δηλαδή τη μετατροπή του ινωδογόνου σε ινική, (Γράφημα 7, κίτρινο παραλληλόγραμμο κάτω δεξιά).